Een werker in de zorg die zeven jaar in een jeugdinrichting heeft gewerkt probeert aan de bak te komen in de ouderenzorg. Keer op keer wordt hij afgewezen: geen ervaring met de doelgroep. Een bestuursstrateeg meldt zich voor een organisatieveranderingsproces van een aantal welzijnsinstellingen en krijgt te horen dat zij het zeker kan, maar niet in aanmerking komt omdat ze geen welzijnsachtergrond heeft. Dat is zorgelijk.

Het zijn twee voorbeelden van de verkokering in het selectieproces van personeel waar onze arbeidsmarkt aan lijdt. Nu is dit geen vreemd verschijnsel in tijden van overaanbod op de arbeidsmarkt. Komt het vooral voort uit de behoefte aan zekerheid en stabiliteit  in onze zo enorm op controle gerichte bestuurscultuur? Zeker nu er door veranderingen op vele beleidsterreinen een “stille revolutie” (term van Evelien Tonkens) gaande is?  En dat recruiters zich nu in de “luxe” situatie bevinden dat zich altijd wel kandidaten melden die aan het “veilige” profiel voldoen? Heeft het in hogere functies soms ook te maken met, dat we willen dat het gaat zoals een medewerker in Vrij Nederland over Eberhard van der Laan (die ik om vele andere redenen hogelijk waardeer) zei: “Hij doet alles zelf” en dat besturen op hoofdlijnen niet populair meer is?

Hoe logisch en wellicht in een aantal opzichten legitiem dit ook is, ik vind het wel zorgelijk. Bestuurders en directeuren dreigen de (eigen!) verantwoordelijkheid van goede professionals in hun organisatie over te nemen in plaats van hen te faciliteren. De kruisbestuiving tussen beleidsterreinen (incl. lerend vermogen van elkaar) wordt steeds minder. De alom zo geroemde frisse blik van buiten die niet vrijblijvend is, want verantwoordelijkheid draagt, wordt uitgebannen. En iedere sector (of het nu welzijn, corporatieland of onderwijs is) blijft in z’n eigen cirkeltjes ronddraaien. En dat terwijl we (alleen al financieel gezien) genoodzaakt zijn tot intensieve samenwerking in het maatschappelijke veld en dus elkaar veel beter moeten leren begrijpen. Iedere werksoort is gebaat bij een goede combinatie van ervaring, stabiliteit en vernieuwing. Ik heb het gevoel dat hernieuwde aandacht nodig is voor het evenwicht daar tussen. Juist nu.

25 juli 2013